آنچه که باید درباره عمل کاشت حلزون شنوایی نوزادان بدانید - همه جا طنز و خنده

به گزارش همه جا طنز و خنده، جام جم/بهترین سن برای کاشت حلزون شنوایی زیر 3 سالگی است و بعد از آن به تدریج پاسخ فرد به نتایج کاشت کم می گردد

آیا می دانید هر سال در کشور ما حدود یک میلیون و 500 هزار نوزاد متولد می گردد که از هر یک هزار مورد تولد، یک نوزاد ناشنواست؟ متاسفانه از آنجا که شنیدن مقدم بر گفتار است، در صورتی که تحریک شنوایی در کودکی به دلیل اختلال شنوایی اتفاق نیفتد، متعاقب آن مرکز گفتار در مغز فعال نشده و کودک نخواهد توانست به طور طبیعی از سن یک تا دو سالگی آغاز به صحبت کند. به بیان دیگر اگر کودک ناشنوا به درستی و در زمان مناسب درمان نگردد، نمی تواند گفتار پیدا کند و در نتیجه ناشنوا و ناگویا خواهد شد. خوشبختانه به یاری روش های نوین امروزی در صورتی که کودک ناشنوا به موقع شناسایی و درمان گردد، محرومیت های رایج میان افراد دارای معلولیت را نخواهد داشت و از نعمت گفتار و شنیدن برخوردار خواهد شد. از همین رو است که امروزه بر غربالگری شنوایی اولیه نوزادان تاکید می گردد تا از این طریق، نوزادان ناشنوا به سرعت شناسایی شوند تا با یاری های حمایتی دولت نسبت به درمان مناسب آنها نظیر تهیه سمعک، کاشت حلزون شنوایی و توانبخشی اقدام گردد. از آنجاکه این اقدامات درمانی بسیار پرهزینه است، حدود 90 درصد هزینه آن را دولت و بقیه را خانواده ها پرداخت می نمایند. در این میان سهم خانواده حدود شش میلیون تومان است و خانواده های محروم و مستمند برای پرداخت آن به حمایت سازمان های خیریه و نهادهای یاری رسان اجتماعی احتیاج دارند. تقریبا هر سال از یک هزار نوزادی که مورد کاشت حلزونی قرار می گیرند 300 تا 400 نوزاد به مساعدت خیرین احتیاج دارند که این یاری در کشور ما با مشارکت سازمان بهزیستی، بنیاد خیریه شنوایی بخشی شفاء (بخشش) و سایر خیرین تامین می گردد. با توجه به اهمیت این نوع درمان در دوره نوزادی با دکتر محمد اجل لوئیان، جراح و فوق تخصص گوش و حلق و بینی و مدیرعامل بنیاد بخشش درباره جوانب مختلف درمان اختلالات ناشنوایی به وسیله کاشت حلزون شنوایی گفت وگو نموده ایم.

کدام دسته از افراد با چه سطحی از ناشنوایی یا کم شنوایی برای بهبود شنوایی و گفتار به کاشت حلزون شنوایی احتیاج دارند؟

اصولا معیارهای کاشت حلزون در جهان نسبت به کشور ما کمی تفاوت دارد. معیارهای علمی این است که هر فردی که از سمعک بهره خوبی نمی برد و نمی تواند با سمعک ارتباط واضح و کامل اجتماعی داشته باشد، می تواند از کاشت حلزون استفاده کند. چنین شخصی بعد از کاشت می تواند کلمات را واضح تر و با شفافیت بهتری بشنود.

اما در کشور ما معیارهای کاشت حلزون این است که تا وقتی یک فرد می تواند استفاده خوبی از سمعک ببرد، کاندیدای کاشت حلزون نیست.

به این دلیل فقط در بعضی موارد می توانیم کاشت حلزون را انجام دهیم. مثلا از نظر علمی برای کسانی که یک گوش شنوا و یک گوش ناشنوا دارد، در گوش ناشنوا می توانیم کاشت حلزون بکنیم، زیرا در گوش ناشنوا سمعک معمولا پاسخ نمی دهد. اما در معیار کشوری برای کسی که یک گوش ناشنوا دارد کاشت حلزون نمی کنیم.

آیا کاشت حلزون در ناشنوایی عمیق پیشنهاد می گردد؟

بله کسی که کم شنوایی خیلی عمیق و ناشنوایی دوطرفه دارد و از عمر ناشنوایی اش بیشتر از 10 سال نگذشته برای کاشت حلزون شنوایی مناسب است. انتظار ما این است که چنین افرادی با کاشت حلزون، شنوایی خوبی پیدا نمایند. اما در خصوص گفتارشان نمی توان مطمئن بود؛ زیرا اصلاح گفتار بستگی به این دارد که چه مقدار از مراکز مغزی از بین رفته و این که فرد چه مقدار بعد از کاشت حلزون می تواند گفتاردرمانی داشته باشد.

بهتر است در چه سنی برای کودک کاشت حلزون صورت بگیرد؟

سن مناسب برای کاشت حلزون در بچه ها ناشنوا شش ماهگی تا یک سالگی است؛ یعنی در صورتی که تشخیص زودهنگام ناشنوایی انجام بگیرد و اقدامات اولیه مثل گذاشتن سمعک و توصیه های دیگر پیروز نباشد و بهبودی حاصل نگردد، سن یک سالگی بهترین زمان برای کاشت حلزون محسوب می گردد.

در این شرایط و حدود دو سال پس از کاشت، انتظار داریم کودک شنوایی خوب و گفتار معمولی داشته باشد.

این بچه ها رشد گفتاری و فعالیت های اجتماعی شان مثل دیگر بچه ها خواهد بود. البته هر چه سن کاشت بالاتر برود میزان پاسخ دهی هم از نظر شنوایی و هم گفتاری پایین می آید.

همه مطالعات تایید می نماید بهترین سن برای کاشت حلزون زیر سه سالگی است و بعد از آن به تدریج، پاسخ فرد به نتایج کاشت کم می گردد. به همین دلیل در فردی که 10ساله است و استفاده خوبی از سمعک هم نداشته و هیچ گونه ذخیره کلمات هم ندارد، اصولا کاشت حلزون پیشنهاد نمی گردد. کسانی که در سنین بالاتر جراحی کاشت حلزون می شوند، افرادی هستند که در سنین زیرسه سالگی کمی شنوایی داشته اند و حالا در دهه دوم عمر، بازدهی سمعک در آنها به صفر رسیده و به این ترتیب بازدهی شنوایی و گفتاری پس از کاشت در آنان بسیار خوب خواهد بود.

آیا کودک بلافاصله پس از کاشت می تواند بشنود؟

در کسانی که قبلا سابقه خوب شنوایی داشته اند، سال ها می شنیده اند و بر اثر حادثه ای ناشنوا شده اند، مدت کوتاهی بعد از کاشت امکان شنوایی خوب دارند. ولی بچه های که اصولا سابقه شنوایی ندارند، بعد از کاشت نمی شنوند و باید مدت ها (100 تا 200 جلسه) گفتاردرمانی و تربیت شنیداری شوند تا بعد از آن به تدریج شنوایی خوبی پیدا نمایند. پس صرف انجام کاشت حلزون منجر به شنوایی نمی گردد و توانبخشی جزو ضروری برای ایجاد شنوایی پس از کاشت محسوب می گردد.

آیا بهبود شنوایی از این طریق می تواند تامین نماینده احتیاج زندگی روزانه کودک در سنین بالاتر از بعد ارتباطی و آموزشی نیز باشد؟

بله. در سنین بعدی هم می تواند برای کودک شنوایی پایدار و خوبی ایجاد کند. البته دستگاه کاشت حلزون دوقسمتی است؛ آن قسمت که توسط جراح زیر پوست گذاشته می گردد، دائمی است و معمولا به تعویض احتیاج ندارد اما دستگاه پردازشگر که روی پوست سر قرار گرفته است، به دلایل مختلف امکان خراب شدن دارد و با تعویض قابل اصلاح است.

آیا شخص پس از کاشت می تواند با دیگران در تعامل گفتاری و شنیداری باشد؟

بله هم عظیمسالان و هم بچه ها می توانند پس از کاشت در تعامل با دیگران باشند؛ چنان که بچه های که کاشت حلزون در خصوصشان صورت گرفته است در مدارس معمولی با دیگر بچه ها درس می خوانند.

آیا جراحی کاشت حلزون شنوایی عوارضی به همراه ندارد؟

برخلاف سمعک که عارضه ندارد یا عوارض جزئی دارد، جراحی کاشت عوارضی دارد. یعنی یک جراحی عظیم است و قطعه ای زیر پوست کار گذاشته می گردد که ارتباط آن در گوش داخلی با مایع مغزی است.

ممکن است بعد از آن مننژیت، آبسه مغزی یا فلج عصب صورت یا عفونت اتفاق بیفتد. اما درصد وقوع این عوارض بسیار کم است؛ به نحوی که در آمارهای جهانی در یک درصد موارد و در آمارهای کشوری در بعضی مراکز 0/3 درصد است.

حلزون کاشته شده تا چند سال بدون مشکل کار می نماید؟

این حلزون طراحی شده که تا صد سال کار کند. معمولا کسانی که 30 سال است کاشت انجام داده اند با بخش داخلی دستگاه مسئله ای نداشته اند؛ ولی در خصوص پردازشگر خارجی احتیاج است هر 10 سال یک بار تعویض و ارتقا داده گردد.

آیا نتایج مثبت درمانی کاشت حلزون در بچه ها و عظیمسالان متفاوت است؟

بله. در بچه ها بسیار رضایت بخش است و شنوایی عالی به دست می آید. ولی در عظیمسالی، مراکز گفتاری و شنیداری به اندازه کافی رشد نموده و توصیه به کاشت نمی شوند. مگر در شرایط خاصی که پیشتر گفتم.

پس از کاشت چه توصیه ها و محدودیت هایی برای شخص وجود خواهد داشت؟

کسانی که کاشت انجام می دهند نباید هرگز در معرض نویز برق فشار قوی و نباید در مواجهه با صدمات فیزیکی باشند. مثلا نمی توانند فوتبال بازی نمایند. ولی محدودیت های دیگر مثل انجام رادیوگرافی و سی تی اسکن و انجام جراحی های دیگر برایشان آزاد است.

چه تفاوتی بین کاشت حلزون و سمعک وجود دارد؟

از نظر شباهت ها هر دو صدای محیط را تقویت می نمایند. در خصوص سمعک باید فرد به جامانده شنوایی داشته باشد تا سمعک کار کند. اما کاشت حلزون برای کسی انجام می گردد که به جامانده شنوایی ندارد. از سوی دیگر، سمعک ابزاری جمع وجور و راحت و قابل انتقال است. ولی در گروهی از مردم از جمله بچه ها ناشنوا، سمعک قابل استفاده نیست؛ در حالی که بچه ها ناشنوا با کاشت شنوایی می توانند بشنوند.

چه کسانی نمی توانند کاشت حلزون شنوایی انجام دهند؟

کسانی که گوش داخلی شان تشکیل نشده باشد که البته تعدادشان فوق العاده کم است، کسانی که عقب افتادگی مغزی یا صدمات مغزی عظیم دارند و کسانی که نمی توانند بیهوشی را تحمل نمایند یا عظیمسالانی که در سنین بسیار بالا هستند، نمی توانند این جراحی را انجام دهند.